Θα θυμάστε τις ταινίες με κινούμενες μαριονέτες-συνήθως ανατολικής προελεύσεως- που στη δεκαετία του 80 πρόβαλλε η κρατική τηλεόραση; Αυτές λοιπόν οι ταινίες είναι κατασκευασμένες με μια τεχνική, που επενόησε και ανέπτυξε ο Wladyslaw Starewicz, ένας σημαντικός Ρώσσος κινηματογραφιστής, αλλά και βιολόγος, τη δεκαετία του 1910.
Η τεχνική, που στην ορολογία της δημιουργίας κινουμένων σχεδίων, είναι γνωστή ως stop-motion, συνίσταται στη διαδοχική λήψη φωτογραφικών στιγμιοτύπων με μαριονέτες και στη συνέχεια στη σύνθεσή τους σε ταινία.
Μόνο που ο Wladyslaw Starewicz, αντί για μαριονέτες-κατασκευασμένες από πανί, πλαστελίνη, ή πηλό- χρησιμοποίησε νεκρά έντομα, των οποίων τα πόδια είχε αντικαταστήσει με λεπτά σύρματα στερεωμένα με βουλοκέρι στο θώρακα και στην κοιλιά. Ακόμη περισσότερο κατέστησε τα έντομα αυτά πρωταγωνιστές των ταινιών του, οι οποίες αν και θεωρούνταν εκπαιδευτικού αντικειμένου- άλλωστε ο Starewicz είχε διατελέσει διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Kaunas, στη Λιθουανία- αφηγούνταν αλλόκοτες ιστορίες, που ποτέ πριν αλλά και μετά, δεν διανοήθηκε κανείς να σκαρώσει.
Σε μια από αυτές που τιτλοφορείται: "Η εκδίκηση του κάμεραμαν" και γυρίστηκε το 1912 από την κινηματογραφική εταιρεία Κhanzankov, πραγματεύεται ... τη ζήλεια και την απιστία στον κόσμο των εντόμων!
Η πρώτη σκηνή δείχνει ένα ζευγάρι σκαθαριών στο σπιτικό του, την στιγμή που ο σύζυγος ετοιμάζεται να αναχωρήσει για μια από τις συνηθισμένες επαγγελματικές επισκέψεις του στην πόλη. Ο σκοπός όμως της επίσκεψης μόνο επαγγελματικός δεν είναι, καθώς ο σύζυγος κατευθύνεται σε ένα κέντρο διασκέδασης στο οποίο γνωρίζει μια αρτίστα λιβελούλα, την οποία αποσπά με άκοσμο τρόπο, από την αρσενική ακρίδα με την οποία η λιβελούλα χόρευε. Η αρσενική ακρίδα αποφασίζει να πάρει την εκδίκησή της, κινηματογραφώντας ακόμα και τις ιδιαίτερες στιγμές του ζευγαριού που θα επακολουθήσουν. Η ιστορία συνεχίζεται με απρόβλεπτες και κωμικές καταστάσεις, που θα ήταν κρίμα, να αποκαλυφθούν, παρά μόνον, από το εξαιρετικό βίντεο που παραθέτουμε. Επιπροσθέτως το βίντεο συνοδεύεται από όμορφη μουσική, προϊόν επεξεργασίας στη σύγχρονη εκδοχή του.
Ας κλείσουμε λοιπόν το μικρό αφιέρωμά μας στον ευρηματικό αυτό δημιουργό προσθέτοντας μερικές πληροφορίες από τη ζωή και το έργο του. Ο Starewicz γεννήθηκε στη Μόσχα το 1882 από Πολωνούς γονείς και πέρασε τα παιδικά χρόνια του στην πόλη Kaunas της Λιθουανίας, στην οποία και ανέλαβε και τη διεύθυνση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας το 1910, στο οποίο δημιούργησε και τα πρώτα ντοκυμανταίρ του. Το 1911 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα όπου ξεκίνησε η συνεργασία του με την κινηματογραφική εταιρεία του Aleksandr Khanzhonkov. Προϊόν της συνεργασίας αυτής ήταν δεκάδες ταινίες μεταξύ των οποίων η ταινία για μια ομάδα σκαθαριών (Lucanidae) που τιτλοφορείτο: The beautiful Lukanida, και απετέλεσε την έναρξη της διεθνούς καριέρας του. Μετά την επιβολή της Οκτωβριανής Επανάστασης μετέβη στην Κριμαία από την οποία -λίγο πριν καταληφθεί από τον Κόκκινο Στρατό- διέφυγε στη Γαλλία. Με την εγκατάστασή του εκεί, άλλαξε το όνομά του σε Ladislas Starevich και αρχικά εργάστηκε ως οπερατέρ. Στη συνέχεια επιδόθηκε στη δημιουργία πολλών ταινιών, από τις οποίες σπουδαιότερη θεωρείται η ταινία Η ιστορία της αλεπούς (Le Roman de Renard). Απεβίωσε το 1956 στο Παρίσι, και σε κατάσταση μεγάλης ένδειας, παρά τη διεθνή αναγνώρισή του και τη σημαντική προσφορά του, σε ιδέες και τεχνικές, στην τέχνη των κινουμένων εικόνων και του κινηματογράφου.
Για τη σύνταξη του άρθρου αξιοποιήθηκαν οι ακόλουθες πηγές:
http://culture.pl/en/artist/wladyslaw-starewicz
http://www.awn.com/heaven_and_hell/STARE/stare12.htm
http://www.imdb.com/name/nm0823088/
