Edward Lear - Ενας ιδιoρρυθμος βικτωριανος πολυτεχνιτης

Ο Edward Lear‎ (1812-1888) ήταν ένας ιδιόρρυθμος Άγγλος συγγραφέας, ζωγράφος, ποιητής ... και μουσικός ο οποίος άφησε πίσω του ένα σημαντικό έργο από ακουαρέλες και σχέδια με πενάκι που απεικονίζουν με ακρίβεια τοπία και ζώα. Ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζουν οι ακουαρέλες που περιέχονται στο βιβλίο του Illustrations of the Family of Psittacidae, or Parrots το οποίο εξέδωσε σε ηλικία μόλις 20 ετών, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με το Βρετανικό Μουσείο, που τον προσέλαβε εξαιτίας της ικανότητάς του να σχεδιάζει τα διάφορα ζώα, εν ζωή κι όχι ταριχευμένα. 

Αν και θα παρατεθούν δείγματα του συγκεκριμένου έργου, θα ξεκινήσουμε από κάποιο άλλο. Ο Lear λοιπόν ήταν πρωτοπόρος και σε έναν άλλον τομέα: Αυτός και ο σύγχρονός του Lewis Carroll - ο γνωστότατος συγγραφέας της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων - ήταν οι κύριοι εκπρόσωποι της λογοτεχνίας του παράδοξου, δηλαδή της λογοτεχνίας που οι ιστορίες της αναμειγνύουν στοιχεία του πραγματικού με στοιχεία του παράδοξου, ώστε να υπονομεύσουν, με χιουμοριστικό  τρόπο, την γλώσσα και τις συμβάσεις της.

Το πλέον γνωστό έργο του Lear ήταν το Βιβλίο των παραδοξολογημάτων, μια συλλογή ποιημάτων με παιγνιώδη διάθεση στα οποία οι αναγνώστες και οι κριτικοί, ματαίως αναζητούσαν κάποιο κρυφό νόημα, αφού ο ίδιος ο συγγραφέας είχε διευκρινίσει πως το βιβλίο είχε συνταχθεί, ώστε να μην ικανοποιεί τέτοιου είδους προσδοκίες. 

Η αγάπη όμως για το παράδοξο ώθησε τον Lear να εκδώσει την Παράδοξη Βοτανική του, στην οποία χρησιμοποιώντας το διωνυμικό σύστημα του Λινναίου, κατέταξε εντελώς δικής του επινοήσεως φυτά, τα οποία ζωγράφισε με χαρακτηριστικά απλές γραμμές.

Θα ήταν ευχής έργο, αν οι ευφάνταστες ονομασίες τις οποίες ο Lear προσέδωσε στα εξωφρενικά δημιουργήματά του - φυτά των οποίων τα πέταλα και τα σέπαλα, είναι διάφορα είδη ζώων ή αντικειμένων καθημερινής χρήσης -  μπορούσαν να αποδωθούν στα Ελληνικά, χωρίς να χάσουν τη διασκεδαστικότατη ευρηματικότητα του πρωτοτύπου τους. Όμως, έστω κι αμετάφραστα τα  "λατινοφέρνοντα" - για τις ανάγκες της Συστηματικής κατάταξης - Αγγλικά της ονομασίας τους αποκαλύπτουν το ξεκαρδιστικό χιουμοριστικό πνεύμα του συντάκτη τους. 

Δείτε λοιπόν μερικές από τις εικόνες από τα δύο βιβλία και λάβετε υπόψη πως ο δημιουργός τους είχε επισκεφθεί την Ελλάδα, έζησε στην Κέρκυρα και έγραφε το όνομά του στα Ελληνικά, ως Ἐδουάρδος Λῦαρ. 

Η Πολυάνθρωπη ανωκάτια

Γουρουνοβίγκια η πυραμιδωτή 

Η Μποτοφόρος η χρηστική

Τιγροκρίνια η τρομερή

Τικτάκια η ωρολογική

Η Πολυθρονοβραχιόνια η άνετη

Αφού λοιπόν ολοκληρώθηκε η παρουσίαση της Παράδοξης Βοτανικής, σειρά έχουν μερικά από τα εξαιρετικά δείγματα των παπαγάλων του Lear.

Αν επιθυμείτε μπορείτε να μάθετε κάτι περισσότερο για το έργο του Λύαρ στην Ελλάδα - έργο που σε ένα σημαντικό μέρος αποτελεί τμήμα της συλλογής του Πάτρικ Λη Φέρμορ - από ένα μικρό αφιέρωμα που είχαμε κάνει εδώ.