Θα θυμάστε ότι ο Alfred Wallace, ο σημαντικός-αλλά και σεμνός-συνιδρυτής της Εξελικτικής Βιολογίας, ξεκίνησε την καριέρα του ως φυσιοδίφης, με την πραγματοποίηση ενός παράτολμου ταξειδιού στον Αμαζόνιο, που σκοπό είχε, τη συλλογή δειγμάτων ζώων και φυτών τα οποία, αφού κατέγραφε, θα πωλούσε στην, ακμάζουσα τότε, αγορά δειγμάτων των μεγάλων Ευρωπαϊκών Μουσείων Φυσικής Ιστορίας.
Σύντροφος λοιπόν του Wallace σε αυτήν την αποστολή ήταν ο Henry Walter Bates. Αν έχετε ξεχάσει το όνομά του, ίσως να μην έχετε ξεχάσει τον όρο βατεσιανή μιμικρία ή βατεσιανός μιμητισμός, που αποδόθηκε προς τιμήν του, επειδή αυτός ανεκάλυψε, πως ένα ακίνδυνο (ή εύγευστο) για τον θηρευτή του είδος, αποφεύγει να γίνει λεία, μιμούμενο την εμφάνιση ενός επικίνδυνου (ή δυσάρεστου στη γεύση), είδους.
 |
| Το αρσενικό και το θηλυκό του είδους Elymnia malelas, μιμείται την εμφάνιση του αρσενικού και του θηλυκού του είδους Εuploa mulciber, προκειμένου να αποφύγει τη θήρευσή του. |
Το ταξείδι των δύο φίλων ξεκίνησε την 26η Απριλίου του 1848 από το λιμάνι του Λίβερπουλ. Μετά από 31 ημέρες στη θάλασσα, αποβιβάστηκαν στο Para, ένα λιμάνι που αποτελεί την πύλη εισόδου, στον Αμαζόνιο και εν συνεχεία, εγκαταστάθηκαν σε ένα γειτονικό χωριό που επέλεξαν ως ορμητήριο για τη συλλογή εντόμων και πουλιών της περιοχής. Αργότερα όμως απεφάσισαν να συνεχίσουν τη συλλογή δειγμάτων ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, αλλά να συναντιούνται για να συζητούν τα αποτελέσματα των ερευνών τους.
Ο Wallace επέστρεψε στη Βρετανία το 1852, έχοντας όμως χάσει τη συλλογή του Αμαζονίου, σε πυρκαγιά που ξέσπασε στο πλοίο της επιστροφής. Αντιθέτως ο Bates επέστρεψε το 1859. Μετά από 11 χρόνια παραμονής στη Νότιο Αμερική, είχε φέρει μαζί του 14.712 είδη (κυρίως εντόμων) από τα οποία τα 8.000 ήταν ως τότε άγνωστα· έφερε όμως μαζί του και πολλές εντυπώσεις από τη Φυσική Ιστορία και τους ανθρώπους των τόπων που επισκέφθηκε, τις οποίες ο Δαρβίνος τoν παρότρυνε να καταγράψει σε ένα βιβλίο. Έτσι ο Bates, παράλληλα με τη μελέτη της τεράστιας συλλογής δειγμάτων-την οποία έκανε υπό το φως που έριχνε η δημοσιοποιημένη στη Λινναία Εταιρεία εργασία του Κάρολου Δαρβίνου και του παλαιού του συντρόφου Alfred Wallace- καταπιάστηκε με τη συγγραφή ενός βιβλίου, στο οποίο έδωσε τον τίτλο: “O Φυσιοδίφης στον Ποταμό Αμαζόνιο".
Αυτό λοιπόν το βιβλίο που εκδόθηκε το 1863 από τον Εκδοτικό Οίκο Murray, τον ίδιο δηλαδή οίκο που είχε εκδώσει και την "Καταγωγή των Ειδών" έμελε να γίνει ένα από τα σημαντικότερα κείμενα εξερευνητικής ταξειδιογραφίας και να γνωρίσει μεγάλη εκδοτική επιτυχία και αναθεωρημένες επανεκδόσεις.
Στις σελίδες του βιβλίου εκτός από τις καθαρά επιστημονικές αναφορές στα είδη που μελετούσε (ιδιαιτέρως τις αγαπημένες του πεταλούδες) υπάρχουν περιγραφές για τον πολιτισμό των κατοίκων της λεκάνης και των δασών του Αμαζονίου, τα χαρακτηριστικά τους και επίσης συναρπαστικές διηγήσεις περιπετειών με αλιγάτορες, γιγαντιαίες αράχνες ή απειλητικά τζάγκουαρ, δοσμένες όλες τους με την περιέργεια με την οποία παρατηρεί και τη χαρά με την οποία περιγράφει, ένας γλαφυρός φυσιοδίφης, ό,τι καινούργιο από τόπους, ανθρώπους ζώα και φυτά υποπίπτει στην αντίληψή του.
Το βιβλίο κοσμείται από 39 όμορφες εικόνες ζώων και φυτών, στιγμιοτύπων από την ζωή των ιθαγενών, καθώς και περιπετειών που έζησε ο συγγραφέας, οι οποίες φιλοτεχνήθηκαν από διαφορετικούς καλλιτέχνες.
Παραθέτουμε λοιπόν μερικές χαρακτηριστικές από αυτές· οι περισσότερες έχουν ληφθεί από το αντίτυπο της έκδοσης που βρέθηκε στη βιβλιοθήκη του Κάρολου Δαρβίνου και το οποίο φυλάσσεται στην Biodiversity Heritage Library (πρόσβαση από εδώ). Άλλες προέρχονται από διαφορετική έκδοση του βιβλίου (πρόσβαση από εδώ).
Αν προσέξετε λοιπόν τις όμορφες εικόνες και διαβάσετε μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο, ε' τότε σίγουρα θα ευχηθείτε, αυτό το ενδιαφέρον βιβλίο, κάποτε να εκδοθεί και στην Ελληνική Γλώσσα.
