Bio-illustrations

Δεν θα δεις ποτέ πραγματικά ένα φυτό, παρά μόνον αν το ζωγραφίσεις (Johann Wolfgang von Goethe)

28 Δεκεμβρίου 2021

Εx libris: Τα αριστουργηματα του εσωφυλλου των βιβλιων

 


Πριν μερικά χρόνια ένας συνάδελφος είχε μυήσει τη σελίδα στις περίτεχνες μικρές ετικέτες ή σφραγίδες με τις οποίες, κατά τον 15ο ως και τον  19ο, κυρίως, αιώνα ο κάτοχος ενός βιβλίου,  φυσικό πρόσωπο, βιβλιοθήκη ή οργανισμός, επεσήμαινε την ιδιοκτησία του σε αυτό.

Οι ετικέτες αυτές που ονομάζονταν ex libris (που στα λατινικά σημαίνει: Από το βιβλίο του, από τη βιβλιoθήκη του), απεικόνιζαν το έμβλημα του κατόχου του βιβλίου και η πρακτική χρησιμότητά τους ήταν να περιορίζεται το ενδεχόμενο κλοπής ή απώλειάς του, με την επικόλλησή τους, συνήθως στην πίσω όψη του εξωφύλλου του βιβλίου (εσώφυλλο).

Με την πάροδο των χρόνων, και ιδιαίτερα μετά την άνθιση της τυπογραφίας, η δημιουργία των ex libris ανεδείχθη σε μια υψηλή μορφή τέχνης, την οποία υπηρέτησαν σπουδαίοι ζωγράφοι και χαράκτες, όπως οι Γερμανοί Albrecht Dürer και Hans Holbein κατά τον 16ο αιώνα,  αλλά και σύγχρονοι όπως  Ολλανδός M. C. Escher, ενώ όλο και περισσότεροι, πολιτικοί, επιστήμονες, συγγραφείς και καλλιτέχνες διέθεταν τα δικά τους ex libris, στα οποία ο χαράκτης αποτύπωνε, κατά παραγγελία του πελάτη του, ό,τι συνόψιζε τη φιλοσοφία του, τα ενδιαφέροντά του, την επαγγελματική ενασχόλησή του κ.ά.

Υπάρχουν ex libris εμπνευσμένα από τις βιολογικές επιστήμες, ή ανήκοντα σε βιολόγους; Φαίνεται πως ναι. Μια έρευνα στο διαδίκτυο μας απεκάλυψε πως μεμονωμένοι επιστήμονες αλλά και επιστημονικές ενώσεις που σχετίζονταν με τη Βιολογία, διέθεταν ex libris στα οποία απεικονιζόταν ό,τι θεωρούσαν αντιπροσωπευτικό της δραστηριότητάς τους και των ενδιαφερόντων τους.

Αναρτούμε λοιπόν μερικά από αυτά, επισημαίνοντας, πως μια περιήγηση στο διαδίκτυο μπορεί να σας αποφέρει θαυμάσια δείγματα, σε αναλύσεις που θα σας επιτρέψουν να τα απολαύσατε ή και να τα εκτυπώσετε για να κοσμήσουν το σπίτι σας.